Przysłowia o zimie, zrodzone z obserwacji przyrody i doświadczeń codziennego życia, są esencją mądrości przekazywanej z pokolenia na pokolenie.
Zima, z jej śnieżnobiałym płaszczem, ostrym mrozem i krótkimi dniami, od wieków pełniła ważną rolę w życiu ludzi. W kraju czterech pór roku, gdzie zima potrafi być surowa i wymagająca, stała się nie tylko źródłem wielu opowieści i legend, ale także inspiracją dla licznych przysłów i powiedzeń ludowych. Poniżej zebraliśmy polskie ludowe przysłowia o zimie.
Spis treści
Przysłowia ludowe o zimie
Co zima przychłodzi, lato wynagrodzi.
Im więcej zimą wody, tym więcej wiosną pogody.
Agnieszka li nielusa, jeszcze zimie pokusa.
Gdy mróz w lutym ostro trzyma, tedy już niedługa zima.
Gdy zbyt długo jesień trzyma, nagle przyjdzie zima.
Gdy się woda ścina i u gęsi pierś biała, będzie zima stała.
W zimie odkryte ucho, to w lecie sucho.
Gdy nie zasiejem za dobrej chwili, przez całą zimę będziem pościli. Po suchej zimie wiosna bez deszczów nie minie.
Od świętego Marcina zima się zaczyna.
Gdy na Wszystkich Świętych ziemia mrozem skrzepła, to gadają ludzie starzy, że zima będzie ciepła.
Na świętego Józefa pięknie, zima szybko pęknie.
Mądrości polskie o zimie
Gdy woda zimą w rzekach huczy, to na wiosnę mróz dokuczy.
Zima bez śniegu – lato bez chleba.
Gdy zbyt długo złota jesień trzyma, nagle przyjdzie zima.
Kiedy Zdzisiek rano szroni, zima jest w zasięgu dłoni.
Gdy na początku grudnia pogoda stała, zima będzie długo biała.
Jeśli ciepło w dzień Świętego Piotra, zima do Wielkiej Nocy potrwa.
Im więcej zimą wody, tym więcej wiosną pogody.
Jeśli da śnieg Eugenii, to się zima przemieni.
Dłużej świat zima ziębi, niż lato zagrzewa.
W pierwszym tygodniu sierpnia spieka, zima ciężka, śnieżna i długa nas czeka.
Gdy ciepło na Dominika, ostra zima nas dotyka.
Gdy do Wawrzyńca słota trzyma, do Gromnic lekka zima.
Liść na drzewie mocno się trzyma – nie tak prędko będzie zima.
Przysłowia o zimie – ludowe przepowiednie
Jak w Wigilię z dachu ciecze, zima długo się przewlecze.
W zimie odkryte ucho, to w lecie sucho.
Gdy w dzień Adama i Ewy mróz i pięknie, zima wcześnie pęknie.
W zimie komin nam ojcem, fajerka matką, kożuch dobrodziej, a zapiecek chatką.
Jeśli w pierwszy dzień po Narodzeniu dopiekało, będzie zima długo białą.
Kiedy ptaki w zimę śpiewają, to w maju im dzioby pozamarzają.
Jeśli da śnieg Eugenii, to się zima przemieni.
Choćby i najtęższa zima – tylko do wiosny trzyma.
Jeżeli w sierpniu gorąco będzie, to zima w śniegi długo zasiędzie.
Gdy pogoda w Ofiarowanie, ostra zima nastanie.
Gdy październik ciepło trzyma, zwykle bywa mroźna zima.
Gdy w listopadzie liść na szczytach drzew się trzyma, to w maju na nowe liście spadnie jeszcze zima.
Gdy trzech Króli mrozem trzyma będzie jeszcze długa zima.
Gdy ciepło w lutym, zimno w marcu bywa, długo potrwa zima, rzecz to niewątpliwa.
Kiedy w sierpniu spieka wszędzie, zima długo białą będzie.
Gdy mróz w lutym długo trzyma, wtedy już niedługa zima, lecz gdy w lutym z dachów ciecze, zima długo się przewlecze.
Jeśli upały w sianokosy i żniwa, to zima ostra i dokuczliwa, a jeżeli słota, to w zimie dużo błota.
Gdy deszcz w świętego Michała, będzie łagodna zima cała.
Gdy wietrzno w Michała, będzie mroźna zima cała.
Kiedy zima w listopadzie, jeszcze w kwietniu zimno się kładzie.
W powyższym artykule zabraliśmy się w fascynującą podróż przez najciekawsze i najbardziej znaczące ludowe przysłowia o zimie, które pozwolą nam lepiej zrozumieć naszą kulturową tożsamość oraz głęboko zakorzenione w naszej tradycji spostrzeżenia na temat tej magicznej pory roku.
