W tym artykule zebraliśmy przysłowia polskie alfabetycznie, aby ułatwić dostęp do tej skarbnicy. Ta kolekcja, pełna życiowej mądrości i humoru, jest świadectwem bogactwa polskiej kultury ludowej i jej wpływu na kształtowanie światopoglądu i wartości.
Spis treści
Przysłowia polskie alfabetycznie
Poniżej znajdziesz uporządkowane, polskie przysłowia alfabetycznie, które niczym drogowskazy na ścieżkach życia, przekazują mądrość zgromadzoną przez wieki.
A
„Apetyt rośnie w miarę jedzenia”,
„Ani mnie to ziębi, ani grzeje”,
„Ani w Boga wierzy, ani się diabła boi”,
„Adam i Ewa pokazują, jaki styczeń i luty po nich następują”,
„Afekty, chociaż będą święte, rozumem mają być ujęte”,
B
„Baba z wozu, koniom lżej”,
„Bez miłości, jak bez słońca – przeżyć trudno”,
„Biednemu zawsze wiatr w oczy”,
„Broda mędrcem nie czyni”,
„Barbara po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie”,
„Baba w progi, cisza w nogi”,
„Bieda biedę rodzi”,
„Bieda biednemu żyć w świecie samemu”,
„Bieda łatwiej ludzi przekuwa niż kowal – żelazo”,
„Bądź oszczędnym, abyś mógł być szczodrym”,
„Bez garnka nie zrobi zupy kucharka”,
„Biedzie swej nie poradzi, kto się z sąsiady wadzi”
„Bitemu psu nie pokazuj kija”,
C
„Cel uświęca środki”,
„Chociaż św. Wincenty, jednak szczypie mróz w pięty”,
„Ciekawość to pierwszy stopień do piekła”,
„Co dwie głowy, to nie jedna”,
„Co kraj, to obyczaj”,
„Czas to pieniądz”,
„Człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi”,
D – polskie przysłowia alfabetycznie
„Darowanemu koniowi się w zęby nie zagląda”,
„Dla chcącego nic trudnego”,
„Dobra krowa chłopu dzieci chowa”,
„Dobry zwyczaj – nie pożyczaj. Jeszcze lepszy – nie oddawaj”,
„Dobrymi chęciami jest piekło wybrukowane”,
„Do wesela się zagoi”,
„Dobra krowa dzieci chłopu chowa”,
„Dobre przy lepszym – tanieje”,
„Dobry żart tynfa wart”,
„Dziad swoje, baba swoje”,
„Dzieci i ryby głosu nie mają”,
„Dziesiąta na zegarze idą spać gospodarze”,
G
„Gdy Halina łąki zrosi, rolnik w wodzie siano kosi”,
„Gdy kota nie ma, myszy harcują”,
„Gdy Makary pogodny cały styczeń chłodny”,
„Gdy na święty Józef bociek przybędzie, to już śniegu nie będzie”,
„Gdy nie wymrozi zima, sierpień zbierać co nie ma”,
„Gdy pieniędzy wiele, wokół przyjaciele”,
„Gdy się woda ścina i u gęsi pierś biała, będzie zima stała”,
„Gdy Trzech Króli mrozem trzyma będzie jeszcze długa zima”,
„Gdy w Narodzenie pogodnie, będzie tak cztery tygodnie”,
„Gdy w zimie nie było śniegu, to go wiele spadnie w kwietniu”,
„Gdy woda zimą w rzekach hucz, to na wiosnę mróz dokuczy”,
„Gdy zima mocno rzeki lodem ścina, wiele ciężarnych ma w ten rok syna”,
„Gdyby kózka nie skakała, to by nóżki nie złamała”,
„Gdzie miłość panuje, tam niewiele brakuje”,
„Grosz do grosza, a będzie kokosza”,
H
„Hulaj dusza – piekła nie ma”,
„Historia lubi się powtarzać”,
„Habit nie czyni mnicha”,
„Honor jak papier, gdy raz się splami, już go nie wyczyści”,
„Honor droższy nad pieniądze”,
I
„Im więcej zimą wody, tym więcej wiosną pogody”,
„Indyk myślał o niedzieli, a w sobotę łeb mu ścięli”,
„Ile wina w głowie, tyle prawdy w słowie”,
„I w Paryżu nie zrobią z owsa ryżu”,
„Idzie luty, podkuj buty”,
„Ile kto ma cierpliwości, tyle mądrości”,
„Inteligencję człowieka można zobaczyć w tym, jak zarabia pieniądze. Jego mądrość w tym, jak je wydaje”,
J
„Jak cię widzą, tak cię piszą”,
„Jak w zimie piecze, to w lecie ciecze”,
„Jaka pogoda w Świętego Marcela będzie pogodna Wielka Niedziela”,
„Jedna jaskółka wiosny nie czyni”,
„Jeśli wejdziesz między wrony, musisz krakać, jak i one”,
K
„Kiedy nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze”,
„Kiedy ptaki w zimę śpiewają, to w maju im dzioby pozamarzają”,
„Kłamstwo ma krótkie nogi”,
„Kocha się nie za coś, lecz pomimo wszystko”,
„Krowa, która dużo ryczy, mało mleka daje”,
„Kuć żelazo, póki gorące”,
„Kupić kota w worku”,
„Kwiecień-plecień, bo przeplata, trochę zimy, trochę lata”,
L
„Lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu”,
„Lepsza jedna panna niż cztery wdowy”,
„Lepsze jest wrogiem dobrego”,
„Lepiej dmuchać na zimne”,
„Lepiej późno niż wcale”,
„Lepszy grosz na ziemi w potrzebie, niźli sto dukatów w niebie”,
„Lepszy łut szczęścia niż cetnar rozumu”,
„Lepszy rydz niż nic”,
„Lepszy własny grosz, niźli cudzy trzos”,
„Lepiej z mądrym zgubić, niż z głupim znaleźć”,
„Lepiej żywcem kłaść się w grób niż pod przymusem zawrzeć ślub”,
„Lepszy wróg za darmo niż przyjaciel za pieniądze”,
Ł
„Łaska pańska na pstrym koniu jeździ”,
„Łatwiej brać niż dać”,
„Łatwiej coś zganić niż zrobić”,
„Łatwiej komu radzić niż dopomóc”,
„Łatwiej nauczyć się kląć niż czytać”,
„Ładna buzia to polowa posagu”,
„Ładnemu we wszystkim ładnie”,
„Ładny kwiatek krótko przy drodze stoi”,
„Łagodność uśmierza ból”,
„Łagodność wszystkiego dokaże”,
M
„Mądry Polak po szkodzie”,
„Miłość dodaje skrzydeł”,
„Miłość jest największą nagrodą za miłość”,
„Miłość jest ślepa”,
„Miłość stała cuda działa”,
„Miłość zdrowy rozsądek odejmuje”,
N
„Na bezrybiu i rak ryba”,
„Na świętego Franciszka szuka ziarnek w polu myszka”,
„Na złodzieju czapka gore”,
„Nie rozumie nędzy, kto pełen pieniędzy”,
„Nie taki diabeł straszny, jak go malują”,
„Nie wszystko da się kupić za pieniądze”,
„Nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka”,
O – przysłowia polskie alfabetycznie
„Od piwa głowa się kiwa”,
„Od świętej Agnieszki już sprzątaj z drzew liszki”,
„Owijać w bawełnę”,
„O wilku mowa, a wilk tuż”,
„Obiecanki cacanki, a głupiemu radość”,
„Od świętej Anki zimne noce i poranki”,
„Od świętej Urszuli chłop się kożuchem otuli”,
P
„Patrzeć jak wół na malowane wrota”,
„Pieniądz dobry sługa, ale zły przewodnik”,
„Pieniądz nie śmierdzi”,
„Pieniądz robi pieniądz”,
„Pieniądze szczęścia nie dają”,
„Pies ogrodnika – sam nie zje i drugiemu nie da”,
„Pleść banialuki”,
„Po świętej Brygidzie babie lato przyjdzie”,
„Polegać jak na Zawiszy”,
„Pożycz człowiekowi pieniądze, kupisz sobie wroga”,
„Późna zima długo trzyma”,
„Prawdziwe kochasz wtedy, kiedy nie wiesz dlaczego”,
R
„Robota nie zając, nie ucieknie”,
„Ranne wstawanie i wczesna żeniaczka jeszcze nikomu nie zaszkodziły”,
„Raz kozie śmierć”,
„Raz na ruski rok”,
„Raz na wozie, raz pod wozem”,
„Ręka mistrza więcej znaczy niż narzędzie u partaczy”,
„Ryba psuje się od głowy”,
S
„Serce nie sługa”,
„Skleroza nie boli, ale nachodzić się trzeba”,
„Stara miłość nie rdzewieje”,
„Szewc bez butów chodzi”,
Ś
„Święta Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie”,
„Śmierć choćby w miodzie, zawsze jest gorzka”,
„Śmiałym szczęście sprzyja”,
„Śmierci i diabła nigdy nie trzeba przywoływać”,
„Śmierć dobremu łagodna”,
„Śmierć i żona w niebie naznaczona”,
„Śmierć moralna od śmierci fizycznej gorsza”,
„Śmierci nie czekaj, lepiej uciekaj”,
„Śmierci wzywać nie trzeba, bo sama przyjdzie”,
„Śmierci życzyć dla spadku, na złe radzić dla datku, krzywdzić dla dostatku”,
T – przysłowia polskie alfabetycznie
„Ten się śmieje, kto się śmieje ostatni”,
„Trening czyni mistrza”,
„Tylko trzewik wie, że pończocha dziurawa”,
„Tak też bywa, pies się topi… łańcuch pływa”,
„Tak krawiec kraje, jak mu materii staje”,
„Tonący brzytwy się chwyta”,
„Trafiła kosa na kamień”,
„Trafiło się ślepej kurze ziarno”,
„Ten się nie myli, kto nic nie robi”,
U
„Uważajcie se, gospodarze: święty Józef groch siać każe”,
„Ufaj! Bóg ci dopomoże, ale pracuj sam nieboże”,
„Uderz w stół, a nożyce się odezwą”,
„Urodzaje da rola, gdy deszcz leje w Karola”,
W
„W miłości jeden ślepnie, drugi głupieje”,
„W pierwszym tygodniu grudnia, gdy pogoda stała, będzie zima długo biała”,
„W Zygmunta deszcz – nieurodzaju wieszcz”,
„We Wszystkich Świętych, gdy się deszcz rozpada, może słota potrzymać do końca listopada”,
„Wilk syty i owca cała”,
„Wybierać się jak sójka za morze”,
„W starym piecu diabeł pali”,
„Wyrwał się jak Filip z konopii”,
„Wysoki jak brzoza, a głupi jak koza”,
„Wyszedł jak Zabłocki na mydle”,
Z – przysłowia polskie alfabetycznie
„Zakochani mają oczy, a nie widzą, mają uszy, a nie słyszą”,
„Zapomniał wół, jak cielęciem był”.
„Zdrowy jak ryba”,
„Ze świętą Małgorzatą zaczyna się lato”,
„Zima bez śniegu – lato bez chleba”,
Ż
„Żar prawdziwej miłości nigdy nie gaśnie”,
„Źle się dzieje w państwie duńskim”,
„Źdźbło w oku bliźniego widzisz, a belki w swoim nie dostrzegasz”,
To były przysłowia polskie alfabetycznie uporządkowane
Polskie przysłowia są żywym dziedzictwem, które przekracza granice pokoleń, oferując bezcenną wiedzę i perspektywę. Są przypomnieniem, że chociaż świat się zmienia, pewne prawdy pozostają niezmienne. Zapraszamy do ponownego odwiedzenia tych mądrości kiedykolwiek poczujesz potrzebę inspiracji
